Helpende en niet-helpende gedachten
Met onze gedachten creëren we een selffulfilling prophecy. Een voorspelling die direct of indirect leidt tot het uitkomen van die voorspelling. De vraag is: voorspellen we een ongewenste of een gewenste uitkomst? Mensen laten zich bovendien vaak leiden door irrationele gedachten. Gedachten die niet met objectieve feiten te bewijzen zijn. We zijn zo gewend aan deze gedachten dat we ze in eerste instantie niet herkennen als irrationeel. Het doorbreken van ongewenste irrationele gedachtengangen, met ongewenste gevoelens en ongewenst gedrag als gevolg, is te leren.
Irrationele gedachten zijn als volgt te herkennen:
- Koppelen van een eigen norm, voorbijgaand aan feiten (Omdat ik het er niet mee eens ben mag het niet gebeuren!).
- Overgeneralisatie, in strijd met logica (Als dit slecht gaat, deug ik helemaal nergens meer voor!).
- Absolute en/of overdreven stellingname.
De vijf meest voorkomende irrationele gedachtengangen zijn:
- Fanatiek perfectionisme; ik mag geen fouten maken!
- Rampendenken; Het lukt me nooit!, Alles loopt mis!, ‘T wordt een ramp!, enz.
- Lage frustratie tolerantie; ik kan niet tegen kritiek!, Dat zou ik niet kunnen verdragen!, Dat is te moeilijk/te zwaar voor mij!
- Liefdesjunk; iedereen moet mij altijd aardig vinden!
- Eisen aan anderen & de wereld; de wereld zou anders/beter/rechtvaardiger in elkaar moeten zitten! Anderen moeten zich gedragen volgens mijn waarden en noemen!
