We kunnen, door na te denken over de manier waarop we communiceren bewust ingrijpen in processen die meestal automatisch en intuïtief verlopen. En daarmee ongewenste patronen doorbreken.
De actie-reactie-patronen vinden plaats op het betrekkingsniveau. De Roos van Leary helpt ons daarnaar te kijken. Daarbij spelen er twee vragen:
- Wie is BOVEN en wie ONDER? Ofwel wie neemt de leiding, is pro-actief, initiatiefrijk en wie volgt, is afwachtend, reactief?
- Werken we SAMEN of werken we elkaar TEGEN?
Basisprincipes Roos van Leary
BOVEN-gedrag roept ONDER-gedrag op. ONDER-gedrag roept BOVEN-gedrag op.
TEGEN-gedrag roept TEGEN-gedrag op. SAMEN-gedrag roept SAMEN-gedrag op.
In de 'Roos' kunnen we 8 verschillende posities innemen met daarbij 8 verschillende gedragingen. Geen van de gedragingen is op zichzelf als positief of negatief te kwalificeren. Natuurlijk zijn er uitzonderingen op deze wetmatigheden. BOVEN en ONDER kan ook door de hiërarchische relatie kan worden bepaald. Mensen passen hun gedrag aan per situatie. Waar iemand op de ene plek misschien vooral TEGEN gedrag vertoont kan hij op een andere plek vooral aan de SAMEN-kant zitten.